Amir vertelt in dit portret hoe hij zijn situatie ervaart. Zijn hele volwassen leven leeft hij met schulden en mislukt iedere poging om eruit te komen. Voor het eerst is een oplossing gevonden in de vorm van een saneringskrediet via de gemeente Utrecht. Toch ervaart Amir geen opluchting. Het heeft voor hem te lang geduurd, de teleurstellingen gaandeweg hebben hem veel gekost.

Even terug in de tijd. We kennen elkaar nu drie jaar. Toen was je er anders aan toe. 

‘Ja, dat kwam door de stress die ik toen had. Op een gegeven moment weet je niet meer waar je het zoeken moet en dan ga je hulp zoeken. Ik had het al een keer eerder meegemaakt. Daarom weet ik dat ik bij anderen moet aankloppen voordat het te laat is. Dat is mijn sterke punt. Ik heb eerder in een faillissement gezeten. Ik moest een oplossing vinden. Ik ben heel ijdel en anders kon ik niet verder.’

‘Ik weet dat ik bij anderen moet aankloppen voordat het te laat is.’

Had je het idee dat je vastzat?

‘Ja, er kwam veel op me af. Het is vechten tegen de bierkaai als je contact moet houden met deurwaarders. Je bent voor hen een nummer. Op een gegeven moment heb je iemand nodig die je rugsteun kan geven. Je kan het zelf toch niet winnen. Het is een hele molen van aanmaningen en bezoekjes waarin je je situatie moet uitleggen. Zij drijven je in de hoek totdat je niet verder kan. Op een gegeven moment raak je het overzicht kwijt. Dit motiveerde me omdat ik vond dat het afgelopen moest zijn. Anders ga je er helemaal aan onderdoor. Ik vond het zonde van mijn leven om in de situatie te blijven. Ik wist dat ik beter kon. Dat wisten anderen niet. Zij zien jou als een schuldenaar, één van de zovelen.’

Wat raakte je daarin?

‘Ik vond het frustrerend omdat het contact met deurwaarders onpersoonlijk was. Waar ik mij het meest aan ergerde was dat er incassobureaus en deurwaarders waren die schulden doorverkochten. Wat voor een systeem is dat?’

De verhuurder gaf aan dat ze je nog een laatste kans wilde geven als je bewindvoering zou accepteren. Anders werd je woning ontruimd. Je ontving mij niet met open armen. 

‘Dat was niets persoonlijks. Ik heb zelf aan de bel getrokken en met het Buurtteam gekeken naar een oplossing. De combinatie tussen jou en de begeleiding kan niet beter. Ik zou liever hebben dat je mij eens in de zoveel tijd zou bellen om te kijken hoe het met me gaat. Anders ga je als cliënt denken dat je een nummer bent. Een cliënt heeft dan het gevoel er nog toe te doen.’

Je vond het niet terecht dat je bankschulden terugbetaald moesten worden. Hierdoor konden we lang niet verder met het aanvragen van een schuldregeling. Je erkende ze niet omdat je er lang niets van had gehoord.

‘Ik kreeg het gevoel dat ze na zoveel tijd zeiden dat ik een wanbetaler was. Ik was vergeten dat die schulden er nog waren. Bij het opvragen van mijn kredietoverzicht kwamen ze weer naar boven. Ik heb eerder in schuldregelingen gezeten, maar nooit met een schone lei.’

Uiteindelijk is het gelukt. Er is een saneringskrediet verstrekt. Dit is voor het eerst dat er succesvol een regeling tot stand is gekomen. Over 16 maanden is het krediet afgelost en ben je schuldvrij. 

‘Ik vind het eerlijk gezegd genoeg geweest. Niet om jou, maar het totale plaatje geeft me een benauwd gevoel. Al die pogingen om uit de schulden te komen. Ik heb me al ruim drie jaar lang aan alle regels gehouden. Het opbrengen van energie hiervoor gaat je niet in de koude kleren zitten.’ 

Je hebt bijna je hele volwassen leven in de schulden geleefd. Hoe heeft jouw financiële opvoeding eruitgezien?

‘Schulden maken was taboe. Ik had een avontuurlijke instelling. Ik heb in 1998 een koeriersbedrijf gehad, heb de uitdaging aangepakt, maar overzag de consequenties niet. De banken waren makkelijker. Ik had negatieve ervaringen met voor een baas werken, dus ik wilde voor mezelf werken. Vanuit mijn opvoeding mocht ik geen rente betalen of ontvangen. Het was taboe omdat er thuis werd gezegd dat je altijd voor jezelf moest zorgen. Je mocht niet afhankelijk zijn van anderen.’

‘Op een gegeven moment heb je iemand nodig die je rugsteun kan geven. Je kan het zelf toch niet winnen.’

Je leeft van een uitkering. Hoe kijk je nu naar deze opvoeding?

‘Ja, wie houdt graag zijn hand op? Iemand met een beetje eigenwaarde doet dat niet. Dan komt het des te harder aan als in de problemen komt. Dat kan pijn doen, hoor. Als je trots hebt voelt dat alsof je nutteloos, waardeloos bent. Je eigen ego maakt je helemaal gek. Wat je meemaakt in je jonge jaren kan je vormen. Ik ben best wel teleurgesteld toen ik jong was. Ik kon heel goed voetballen en iedere keer kwam ik niet hoger op. Het was steeds nét niet. Dan vervliegt een droom en knapt er iets. Daarna wilde ik piloot worden. De opleiding kostte 100.000 gulden, maar mijn ouders verdienden te weinig. De tegenslagen, ook lichamelijk, hebben me gevormd. Ik denk altijd dat het niet meer erger kan worden.’

Wat voor dromen heb je voor de toekomst?

‘Fotomodel worden, haha. Ik waag me niet aan dromen. Ze zeggen wel eens dat je door schade en schande wijzer wordt. Dat klopt als een bus. Mensen willen graag met me over hun problemen praten omdat ik inzicht heb in dingen. Ik kan heel goed relativeren.’

‘Ze zeggen wel eens dat je door schade en schande wijzer wordt. Dat klopt als een bus.’

Wat geef je mee aan anderen?

‘Kijk naar jezelf in de spiegel. Werk aan jezelf. Denk aan hoe je hierin terecht bent gekomen en hoe je het beter gaat doen als je eruit bent. Als je eenmaal in de schuldsanering zit, moet je niet denken dat je er bent voor de schuldhulpverlener. De schuldhulpverlener is er voor jou.’

---